دانش پزشكى امام صادق علیه السلام و طبیب هندی
بدون تردید، علوم حضرات
معصومین علیهم السلام اكتسابى نیست و آنچه از ذهن شفاف و نورانى آن
بزرگواران انعكاس مىیابد، اشعههایى از انوار الهى است كه از پیامبر خاتم
صلی الله علیه و آله تا معصوم چهاردهم امام زمان(عج) نسلى بعد از نسل، به
یادگار مانده و زمینیان را بهرهمند ساخته است. اگر غیر از این بود،
مىبایست علوم آنها مقطعى و زودگذر باشد و جز در عصر خویش، كاربردى آن هم
در همه زمینهها، بدون كمترین تخلف نداشته باشد و در برخورد با شخصیتهاى
علمى هم عصر خود و عالمان قرون بعد، منفعل گردد.
جستجوى مفصل این نكته
را به عهده خوانندگان محترم گذاشته و تنها مناظره زیر را كه به علم پزشكى
امام صادق علیه السلام اشاره دارد. نقل به مضمون مىكنیم.
روزى امام
صادق علیه السلام به مجلس منصور دوانیقى وارد شد. طبیب هندى كنار خلیفه
نشسته بود. او كتابهایى كه در موضوع «علم طب» نگاشته شده بود را براى
خلیفه مىخواند تا ضمن سرگرم ساختن او بر معلومات خلیفه بیفزاید.
امام
صادق علیه السلام در گوشهى مجلس نشست. بارانى از هیبت و ابهت از چهره حضرت
مىبارید. مدتى گذشت. هنگامى كه طبیب از خواندن كتابها فارغ شد، نگاهاش
به امام صادق علیه السلام دوخته شد. لحظاتى مشغول تماشاى سیماى حضرت شد.
ابهت و صلابت امام تنش را لرزاند. نگاهاش را به سوى خلیفه برگرداند و با
این سؤال سكوت را شكست:
– این مرد كیست؟
– او عالم آل محمد(صلی الله علیه و آله) است.
– آیا میل دارد از اندوختههاى علمى من بهرهمند گردد؟
– نگاه خلیفه روى امام قرار گرفت. قبل از این كه چیزى بگوید،امام لب به سخن گشود:
– نه!
– طبیب كه از پاسخ امام شگفتش زده بود، پرسید:
– چرا؟
– چون بهتر از آنچه تو دارى، در اختیار دارم.
– چه چیز در اختیار دارى؟
–
گرمى را با سردى معالجه مىكنم و سردى را با گرمى، رطوبت را با خشكى درمان
مىكنم و خشكى را با رطوبت و آنچه را كه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و
آله) فرموده به كار مىبندم و نتیجه كار را به خداوند وامىگذارم.
سپس به سخن جدش رسول الله اشاره كرده، افزود: «معده خانه هر بیمارى و پرهیز، سر هر درمان است.»
طبیب هندى براى این كه سخنان امام را سبك جلوه دهد، پرسید:
– مگر طب غیر از اینها است كه گفتى؟!
– امام فرمود:
– گمان مىكنى من مثل تو اینها را از كتابهاى طبى آموختهام؟!
– حتما، غیر از این، راهى براى فراگیرى علم طب وجود ندارد.
– نه، به خدا سوگند، جز از خداوند، از دیگرى نیاموختهام. اكنون بگو كدام یك از من و تو در علم طب داناتریم؟
– كار من طبابت است و حتما در طب از شما عالمترم.
– پس لطفا به سوالهایم پاسخ گویید.
